Travma kişinin fiziksel, duygusal, davranışsal bütünlüğüne tehdit oluşturan, baş edilmesi zor ve normal yaşamını zorlaştıran yaşantılar ve durumlardır. İki şekilde meydana gelebilirler. Bunlar; insan eliyle olanlar (gasp, istismar, işkence) ve doğal yolla olanlar (doğal afetler) şeklindedir.
Travma, kişinin yaşamında bir kere olmuş olabileceği gibi süreğen de olabilir.
Kişinin yaşamındaki her stres yaratan olay ruhsal travma değildir. Bir olayın “ruhsal travma” olarak ele alınabilmesi için;
• Kişinin ani ve beklenmedik bir şekilde meydana gelen, kendisinin ya da başkasının yaşamsal bütünlüğüne karşı tehdit oluşturan bir olaya maruz kalması veya tanık olması,
• Meydana gelen bu olay karşısında aşırı korku, çaresizlik veya dehşete düşme tepkileri vermiş̧ olması gerekmektedir.
Travmatik bir olayın en belirgin özelliği, kişinin işlevlerini ve uyumunu ciddi anlamda hasara uğratmış olmasıdır.
Her travmatik olay tüm bireylerde aynı etki ve sonuca neden olmaz. Travmatik bir olayla karşılaşan bireyin nasıl tepkiler vereceği, kişinin geçmiş yaşantıları, genetik yatkınlığı ve aile öyküsü, sahip olduğu stresle başa çıkma becerileri, sosyal destek kaynakları gibi faktörlerle belirlenir.
TRAVMATİK OLAY YAŞAMIŞ KİŞİLERE DESTEK OLABİLMEK İÇİN
• Bu kişiler için fiziksel ve duygusal olarak güvende hissedecekleri bir ortam yaratın.
• Kırılan güven algılarını onarabilmeleri için güvenilir olmaya özen gösterin. Duygusal açıdan destek olmaya çalışın.
• Kendileriyle ilgili seçim yapmalarına olanak tanıyın ve destekleyici olun.
• Kişinin zaman içinde yaşadıkları azalmıyorsa ve günlük rutini bozuluyorsa bir ruh sağlığı uzmanından destek alması konusunda destekleyici olun.
