Her aile, çocuğun iyi dengelenmiş bir kişilik yapısıyla büyümesini ister. Bu da çocuğun büyürken geçirdiği evreleri bilmekle olur. Çocuğunuzun niçin belli bir davranışı sergilediğini anlayabilmek için, öncelikle gelişim evreleri ve bu evrelere özgü davranış değişikliklerinden haberdar olmanız gerekmektedir. Ancak akıldan çıkartılmamalıdır ki her çocuk farklı karakteristik özellikleri ve farklı gelişim hızıyla ayrı birey olduğuna göre, tipik davranış tanımlamaları her çocuk için geçerli değildir. Doğuştan gelen mizaç farklılıkları da, yaşa uyan pek çok davranışın farklı derecelerde sergilenmesine neden olur.
3 YAŞ ÇOCUĞUNUN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
İkinci yaşın sonunda çocuk, önceki iki yaşta, kazanmaya başladığı tüm becerilerini tekrarlayarak geliştirir ve her geçen gün daha iyi, daha başarılı olmaya başlar. Çocuğun giderek daha az bencil ve annesine daha az bağımlı olduğu 3 yaş, soruların yoğun bir şekilde yöneltildiği dönemdir. İki yıl boyunca dilde büyük ilerleme kaydeden çocuk, bu yaşta ortalama olarak 200 kelimelik bir söz dağarcığına sahipken, 3 yaşta bilgisi 1000 kelimeye ulaşır. Dil konusunda önemli gelişme kaydetmesine rağmen, kendini ifade etmede bazı güçlükleri de bulunan 3 yaş çocuğunda zaman zaman konuşma bozuklukları görülebilir.
Uyku uyumak ve temizlik alışkanlıkları üç yaşında artık büyük ölçüde kazanılmış olmakla birlikte, uyumadan önce,anne- baba veya sevdiği bir yetişkinle birlikte olması, kendisine anlatılan bir masal veya hikâyeyi dinlemesi, çok sevdiği bir oyuncağını yanına alması onun uykuya gidişini rahatlıkla gerçekleştirmesine yardımcı olabilir. Aynı şekilde kendi kendine yemek yemek konusunda ilk yaştan itibaren fırsatlara sahip olan çocuklar, 3 yaşına doğru neredeyse mükemmele yakın şekilde kendilerini beslemeyi başarabilirler. Yetişkinin biraz yardımı ve desteği faaliyeti tamamlaması için yeterlidir. Yıkanmak, su ve sabunla oynamak çocuk için hem eğlenceli hem de sakinleştiricidir. Ayrıca sağlıklı bir birey olarak yetişebilmesi için, çocuğun kendi beden temizliğini ve kendini temiz tutmayı öğrenmesi de bir gerekliliktir.
Çocuğun böbreklerini kontrol etmeyi başarabildiği, 2 yaşlarından itibaren başlatılan tuvalet eğitimi 3-4 yaşlarda artık epeyce sonuç vermeye başlamıştır. Bazı ufak tefek kazalara rağmen, çocuk özellikle gündüzleri tuvalet ihtiyacını ifade etmeyi büyük ölçüde başarabilir.
Bu yaş grubundaki çocuklar, son derece ben-merkezcidirler ve çoğunlukla kendi başlarına oynamayı sürdürürler. Diğer çocuklarla beraber olmakla birlikte, bu yaşın ilk yarısında, eğer bir grup içinde büyütülmemişlerse, diğer çocukları birey olarak kabul etmekte güçlük çekerler. Diğer çocukları çimdikleyerek, ısırarak veya saçlarını yakalayarak annelerini utandırıp tedirgin ederler. Bu davranış saldırganlık değil fakat daha çok bir sosyal deneyim olarak kabul edilmelidir.
Dil, hareket ve toplumsal gelişim yönünden, büyük gelişim gösteren 3 yaş çocuğu zengin bir hayal gücüne sahiptir. Hayal oyunları oynar, hayal arkadaşları yaratır ve bunlar sanki gerçek olaylar veya gerçek kişilermiş gibi davranabilir. Bu, çocuğun gerçek olanla olmayanın sınırlarını tam olarak ayıramayan ve daha sonraki yıllarda da devam edecek düşüncesinin bir özelliğidir.